“Seçim Sistemini Değiştirirken Seçmen İradesine Müdahaleden Kaçının!”
Halkın Partisi, Cumhuriyet Meclisi’nde görüşülmesi onaylanan ve seçim sisteminde değişiklik yapılmasını öngören düzenlemenin sıkıntılı olduğunu düşündüğü noktaları içeren bir değerlendirmeyi, çözüm önerileriyle birlikte Meclis yetkililerine iletti. Parti’den yapılan açıklamada taslak yasa metninde seçmenin dilediği kadar aday için oy kullanması yerine, bunun bir alt limit ile sınırlandırılmasının seçmenin özgür iradesine müdahale olacağına dikkat çekilerek “seçmenler, seçmek istemedikleri adaylara da, sırf oyları geçerli olsun diye, oy vermek durumunda bırakılıyor. Biz bunu doğru bulmuyoruz” denildi.
Halkın Partisi’nin Seçim ve Halkoylaması (Değişiklik) Yasa Önerisi ile ilgili görüşleri ve değişiklik önerileri konusunda basına yaptığı açıklama şu şekilde:
Halkın Partisi olarak bizler ilgili yasa önerisinin genel gerekçe kısmında öne sürülen gerekçelerin yasa metni içerisine yansıtılmadığı görüşünü taşımaktayız. Mevcut değişiklik önerisinin sistemde iyileştirmeye değil tam tersine daha ciddi kaoslara veya adaletsizliklere yol açacağını düşünmekteyiz.
Öncelikle, gerekçe kısmında karma oy kullanan seçmenlerin dilediği kadar oy kullanabilmesi savunulurken, yasa metninde 25’e sabitlenen bu rakamı doğru bulmuyoruz. Böyle bir mecburiyetin getirilmesi halinde, oy veren yurttaşlar sırf oylarının yanmaması için istemedikleri kişilere de tercih kullanmak zorunda bırakılacaktır. Bu durum ise seçmenin özgür iradesini olumsuz yönde etkilemektedir. Öte yandan, bu durum bağımsız katılan adaylar için büyük bir dezavantaj yaratma ve seçimde başarılı olma imkanlarını ciddi oranda düşürmektedir. Ayrıca, mevcut yasal düzenlemede bulunan mühür artı tercih olayında da herhangi bir değişiklik önerilmemesi de ciddi bir eksikliktir. Bir diğer deyişle önerilen değişiklik mevcut yasal düzenlemeden pek bir farklılık göstermemekte ve dolayısı ile mevcut yasal sistemde bir iyileştirme yaratmamaktadır.
Devamla, değişiklik önerisinde düzenlenen ve bölgeli olmayan bir kimsenin bölgeli olan bir adaya oy vermesinin pratikte her hangi bir avantaj sağlamayacağı görüşündeyiz. Bir diğer ifadeyle, bu şekilde ilçe ve tek bölgeliliğin birleştirilmeye çalışıldığı bir sistem yerine gerçek anlamda tek bölgeliliğe geçilmesinin, yani İlçe değil Ada genelinde aday çıkılmasının daha doğru olduğu görüşündeyiz. Mevcut değişiklik önerisinin hayata geçmesi halinde kişilerin seçilme hakkını elinden alan bir durum oluşabilmesi söz konusudur. Şöyle ki, ilçe kotasından dolayı demokratik temsiliyet sıkıntısı yaşanacak ve seçmenin gerçek iradesi sandığa yansımamış olacaktır. Yüzölçümü ve nüfüs açısından küçük olan ülkemizde milletvekilliği gibi ciddi bir makama aday olan kişilerin sadece mevcut bir bölge veya ilçe değil tüm ada geneli ile ilgili meselelere hakim olması gerektiği inancındayız. Dolayısı ile mevcut değişiklik önerisinin amaçlanan değişimi getiremeyeceğini tam aksine daha ciddi adaletsizliklere yol açabileceği görüşündeyiz. Mevcut değişiklikte ileri sürülen ilçe adaylığı hususunun kaldırılmasını ve seçmenin Ada genelinde aday olan milletvekili adaylarına oy vermesini öneririz.
Öte yandan mevcut düzenlemenin, herhangi bir nedenle ikamet değişikliğine giden vatandaşların seçilme haklarını elinden alacak garip bir durum ortaya çıkardığını, düşünüyoruz ve bunun da düzeltilmesini talep ediyoruz. Öyle anlaşılıyor ki yeni ikamet yerinde belirli bir süreyi doldurmayanların oradan aday çıkmasının mümkün olamaması durumunda, önceki ikamet yerlerinde de aday çıkmaları imkansız hale getirilmektedir. Bu da son iki yıl içerisinde ikametini değiştirenlerin seçilme hakları bakımından mağdur edilmeleri sonucunu doğuracak bir düzenlemedir. Halkın Partisi bu konuda da Cumhuriyet Meclisi’ne bir öneride bulunmuştur.
Halkın Partisi, tüm yasa önerilerinin halkımız açısından en faydalı bir şekilde yasallaşması için gerekli takibi ve girişimleri sürdürmeye devam edecektir.